‘ङातेन जाजाकि भेनम मुला भेनम !’
म्हिसे पसुपन्छिदा ओम पसुपन्छिसे म्हिदा उन्बा साङबा मायाला राप पाङसि स्ह्युला माम । चुह्रङबान याखारगि निस्वार्थ प्रेमला गाथा ममलान बिदुसि नानाला ब्यक्तिगत ल्हुइतेन नोन थुइबाला चिम । बिदुसि नानाला ल्हुइरि ताबा मार्मिक घटना आपाङसाम चु रापनोन गाङसाल ताला ।
कालान्तररि गिक्खेन छाना दिरि चिबा माउका याङमा नोन बिदुसि नानादा ङाइ ह्रुप ताआम्याङनि । आस्याप्बा हिन्साम नोन खानाङ खानाङ थेप्रति श्रद्धा बुसि खाबा मुला, चु किट्टि तावारला सेमरि । आखिर बिचार थेन गेसेन आस्था रेना लाबाचिम ।
थेसे याखारगि नाकि न्हाबाला चिम, थेला मिन चिम– ‘किस्ने ।’ ङेबा ताङबा ओम क्यालो लासि चितोबा बिदुसि नानासे थेदा किस्ने मिन थान्बाला नोन रोचक राप चिम । पाठकबृन्द, मामला बिदुसि नानाला सेम थुर्बा अनुभबला बर्नन लाबा ङ्हाच्छा जाजाकि रमाइलो लाइ होइ । चुला जिम्माए नोन ङाइ नोन किन्ना ।
कस्न थेन राम मिनसे ह्याङला ह्युलरि तहल्का मच्चाप लाबा मुला । मुतेबा जनसंख्याला सायद तिहाइ ङ्हिला मिन कस्न थेन राम तातोला । मधेसरि झान राम नोन राम मुला बिसाइ ताला– रामबरन, रामलखन, रामस्वरुप, रामसागर, रामछाया, रामबृक्ष, रामअवतार, रामधुन, रामसरन, रामपुनज । राममि कादे कादे ! चुमि लाउ ताजि, बिदुसि नानाला सेमनिबा मधेसि पत्रकार थेन ब्रिखेनला मिनसुताइ रामरिझन ।
हिन्दु धार्मिक छ्योइरि मुबा ला लुला मिन थान्बा ठिम आचाक्लि मुला । खेप्पाखुयुजुगु बिबा लामुबा– कोन्ज्योसोमला मिन धारनला लासाम म्हिला सुरक्षा ताला । चुरिम ह्याङ पसुपन्छि थेन म्हि जेक्खे आहिन, कोन्ज्योसोम नोन सुरक्षित आरे ।
कोन्ज्योसोम बिबा कृस्न मिन नोन आतेबान मुला । बखान लासि चिनोन आता । कृस्न मिनदा माया लासि बिले ब्रेसि सम्बोधन लामा कृस्ने बिमुला । म्हिजुगुला काइरि बिसाम किस्ने हिन्ना । हिन्ना, चु किस्ने छिगतेनजा बिदुसि नानाला लगाब मुबाचिम । चुह्राङ बिसे, सेम निबाला चिम ।
किस्ने ग्रेन खालला नाकि आहिन । मेबा थेन तुन्बा तुन्बा क्रा मुबा । च्युलच्युल्बा, मेफ्रा थेन म्लाङ रङला छ्योल्बा मुबा जनावर । किस्ने खाइमादाम्मान नोन बिदुसि नानादा थुर्सिन चिबा लाबाचिम । सायद स्यान्दोसे थुर्बा थेदा सेम आनिमुबा । चुनोन दृस्य म्राङसि मामसे क्यालो लाबान ‘हेलो सिलासि थेन थेला च्यान’ बिबा लामुबा ।
स्यार अफ्रिकारि याखारगि इथोयोपिया बिबा ह्युल मुला । थेरि खाजिबाइ दुइ हेलि सिलासि मिन लाबा तानासाह मुबाचिम । बोगाल ङ्हि दिङ बिमा ल्हाना सासन लाबा सिलासिसे नाकिला बोरि च्यान न्हाबाला चिम । सायद दुस्मनदा लोङना लाबारि । च्यान ह्राङला दोप्तातेन लेप तासि चिबाला चिम । थेनोन थाहा याङसि मामसे बिबा लामुबा, चु किस्ने नोन हेलि सिलासिलाम च्यान ह्राङबान हिन्ना ।
किस्ने मेबा तासाइ नोन जाकि छोबा थेन चतुर । तिर्याम ‘जोनि’ मिनला टोलला ग्रेनखेप्पा दादा नाकितेन किस्नेला ग्रेन लडाइ ताजिम । जाजा काँटिला किस्नेसे ग्रेनखेप्पा जोनिला न्हाब्याङ स्वासे ख्राप्सि ख्लानोन आख्लानिम । बाङसे बिमा छलसे भुतुक्कान ताना लासि सजाय पिन्जिम । जोनिम काफ्युर तासि काँइकाँइ क्रिङसिकेन फाल छेप्सि छ्योङजिम । हिन्बाइ नोन थे किस्नेला डाबा म्हान्तोला । दादा जोनि संसार कोर्सि धाक उन्सि ब्रातोबा । थेला साम्राज्य थेला ह्राङलान थुम म्हेपिरि जेक्खे सिमित आरेमुबा, बालाजु, नायाँबजार, सोह्रखुट्टेहेन्से ठमेलदोना ल्हेबा मुबा । चुदा पुस्टि लाबा प्रमान मुबाचिम, चु थुमरि थेलान लि रङ्ग किन्सि केबा असङ्ख्य लाइनुजुगु ।
बिदुसि नानाप्रति किस्नेला अनाउठो प्रेम मुबा चिम । किस्नेप्रति बिदुसि नानाला स्नेह नोन छक्कान पाराप खाललान मुबाचिम । ङ्हिलान माया थेन स्नेहमि देन्बान दन्त्यराप ह्राङबा । बिदुसि नानाजा हाडजोर्नि सम्बन्धि रोगला सिकार चिम । मेचरि चिसि टेबलरि ब्रिबा दुइबिमा स्यान्दो दुइरि खाटरिन गुर्सिचिबा । ट्वाइलेट निमा मामला ह्रोरि नितोबा ओम नुहाब लामा नोन मामसेन ह्रो लातोबा । माम सारिरिक बाङला फ्युक्पो, तासाइ सेमला कमजोर । बिदुसि नाना सारिरिक बाङला प्राङबो तासाइ सेमला फ्युक्पो बिले च्यानह्राङबान ।
बिदुसि नानाला ग्रोइ किन्बारि ङेङगोरहेन्से ङोसेबा म्हिजुगुला लाम नोन ल्हागाब ताबा चिम । गे परतिबा दुइरि, दिमरि खालाइ आताबा दुइरि बिदुसि नानादा गिक्खे ख्लासि निबारि मामदा सकस ताबाचिम ।
‘निउ… । निउ… ।। ङाला पिर थालाउ । ङा स्वामाइ हिन्ना स्वामाइ । तिलाइ आरेसाइ नोन ङातेन जाजाकि भेनम मुला भेनम (बिख) ।’ बिदुसि नाना मामदा थेह्राङ लासि आड पिन्बा लाबाचिम । अप्ठेरो स्थिति गोसिनगा मुसिम, किस्नेसे नोन मामला बिदुसि नानाला कोठा खाइमाइ आख्लाबा चिम । याखारगि इमानदा पहरेदार ह्राङबा ख्रुङसि चिबा चिम ।
तिरेकुनुला घटना हिन्ना । त्रिसुलिक्यारसे याखारगि प्रतिस्ठित जामेकोला बिदुसि नानादा ह्रुप ताबारि खाजिम । थे मेचरि आचिना खुइया निसि सोझोन बिदुसि नानारिक्यार दोजिम ओम डेङरिक्यार सुङ दोसि मस्त म्हेरचिबा नानादा स्योम्बारि दोजिम । चुह्राङबा दृस्य म्राङसि मुसिम, चितुवाला ह्राङबा फुर्ति तेसि किस्नेसे ह्वाजिम । थे म्रिङकोलाला सुङरि ख्रापपिन्जिम । खाराङबा असहज परिस्थिति केजि ताला ? ङान्ना मामसेम सुङबारिन आखाम ।
चुह्राङबान तिरे छक्कालला ताम हिन्ना । ह्रेङबान दुइला फेबारि थारेङला याखारगि आले थे दिमरि दोगाजिम । ङ्हाउरि ह्राङनोन छोर्सि थे नानाला कोठान्हाङरि सोझोन वाङजिम । थेलिच्छाम ह्राङला काङरि तिक्खुरि स्वा क्याबा ह्राङ छोर्जिम । थेमि किस्नेसे ख्राप्पाला चिम । बिनाआग्या कोठान्हाङरि वाङबा अपराधस्वरुप पिन्बा दन्ड ।
किस्ने माया थेन माङग्यार
अँ, ङाइ थेनिकादे ङ्हिनोन गुङला अनाउठो मायाला ताम लाबाकेन मुबा होइ !
रोगि बिदुसि नानाला ल्हानाह्राङबा दुइ अस्पताल निबा थेन डाक्टर स्याप्बारि खर्च ताबा लाबाचिम । तिरेकुनु थेला आउदिन अप्ठेरो ताजिम । म्लाङ खासु न्हान्सि नाम ताइचिबा म्हुना । थेला स्वास्थ्य न्होङबासे इमरजेन्सि नोन बोर्तोबा ताजिम । धन्य, मामला फा लामाजि दिमरि मुस्ह्युबाला चिम ओम थेसे गाडि ङ्योइसि नानादा अस्पताल बोर्जिम । असमन्जसरि परतिबा पहरेदार किस्ने तिला तिला न्हा ताजि बिबा म्हान्सि बाङसे चुसिकेन गाडिला लिच्छा लिच्छा छ्योङजिम, ओथेमा नामला झरिसे थेदा आकानि । गाडिला बेगला ङ्हाच्छा थेला तिलाइ आगेल्निम । तासाइ थे महुना किस्ने दिमरि दोसि आखानिम । न्हाङगारदाङसे योरि जेक्खे ब्लाप्पा किस्ने दिमरि दोसि खाजिम । थे मायाला परिभासा खाराङ लासि लासे ? मामला प्रस्न ।
मायालु किस्नेला छ्यामला दुङाल बियोगला नोन फेबा राप मुला, माम चुह्राङ नोन सुङस्ह्युला । तिरे ङ्यासे याखारगि बाङबा, कोङबा, ग्रेन जिउज्यान मुबा जर्मन सफर्ड ग्यामल थोर्सि ङान्ना कम्पान्ड न्हाङरि दोगाचिम । थेदा न्हाबा म्हि म्हाइजि, आस्याप्नि । मामला माइच्याङ आङाला कोठारि सरनार्थि दोसि चिचिम । जर्मन सफर्डदा मिनए नोन थान्जि– तावाम । नाकिला मिनजा तावाम ! ङादाम ङेबा खाजि मिन थेसि ।
गिक्खेन छानादिरि बास किस्ने थेन तावामला दिम याखारगिन, कोठाजा फेसि फेसि । म्राङजिकि महाभारत तिसिन ख्लाबा । रेरि ग्यार्जाऔं रेम झगडा ताबा । चुह्राङबा झगडालु दुइला गुङरि वाङसि फेबा गे जेक्खे मामला । स्यान्दोलाम आँट नोन आताबा ।
गोरिङ्हि जनावरला झगडा चोल्सिकेन निजिम म्हिजुगुरि नोन । नाकिजुगुला द्धन्दरि याखारगिन दिमरि फेसि फेसि कोठारि चिबा गोर ङ्हि दिमम्हे गुङरि मनमुटाब ल्हेजिम । मनमुटाब जेक्खे आहिन, झगडा नोन ताबारि चुजिम । सिमातित हतासला दुइरि तिरेकुनु बिदुसि नानासे मामदा ङ्योइसि बिजिम, ‘पुगाउ फिरि किस्नेदा ।’
‘फिरि’ला अर्थम गोसिन जिन्जि ताला । बिदुसि नानासे खाजिबा तिङसे थेह्राङ बिजि ताला, सोचनिय मुला । हिन्बाम गाङला जोग्याम ताइबा युङबासे नोन गाबा ग्ला याङला बिमुला । किस्नेदा नोन फिरि पुइआतोनिम । याखारगि सेम मुबा ह्रोसे स्विकार लाजि ओम न्हाबारि बोर्जिम । मुतेबा सुख पिन्सि न्हाजिम, मोक्कोनदा सन्तुस्ट ताना लासि । थे मुक्तिदातान ठहराप ताजि । थेलिच्छा मुतेबा साम्य ताजिम । तासाइ बिदुसि नानाला सेमला याखारगि गु थानथान ताजिम, खाइमाइ आल्हुबा लासि ।
चुह्राङ लासि नुप्ना माया लाबा म्हि च्याङनान मुला । अझा, पसुपन्छिरि नोन दुखसुख अनुभब लाबा सेम ताला बिसि बोध लाबाम झान च्याङना मुला । चु ङ्हि नोन गुन मुबा भाबुक म्हिजुगुसे तिलाइ ब्रिबाला चिम । चुह्राङ नोन लासि जनावरला राप ब्रिसि चर्चित ताबा मुबा, बेलायतला अन्ना सिबेल । ‘ब्ल्याक ब्युटि’ ग्रेनराप ब्रिसि थेसे नोबेल पुरस्कार याङजि । ब्ल्याक ब्युटि याखारगि तास्याला मिन हिन्ना । ब्रिखेन सिबेल १४ दिङला छामे मुमाहेन्सेन सरिरसे असक्त मुबा, बिदुसि नानाह्राङबान । थेसे ह्राङदा सेवा पिन्बा ताफिरि नोन ब्रिबारि खाम्ला बिबा उन्जि । थेसे गिक्खेन कृति ब्रिजि ओम अमर ताजि ।
दो:बा : अगाध
