आपा सुन्तले थेन आमा नेप्टि राना मगरला कुग्याम केबा हिन्ना कैले रानिबन नाम्साला ग्वाङस्योङ चेरि । आपाला देन्बा मिनजा ग्रेन टंकबहादुर थेन आमाला टंककुमारि हिन्ना बिसाम कैलेलान देन्बा मिन हेम साह हिन्ना । सुन्तलेला थेबास्या कृस्नकुमारिग्याम म्हेन्दो प्लि जामेकादे केबा मुबा । जामेकादे मुसाइ ताइ सुन्तलेसे च्याङबास्या बाबा ओम थेरि प्रस्न रेखाम्ला ।
हिन्दु समाज न्हाङरिम जा आरेबा हिन्साम आपा आमा सिमा खाल्से सुङरि मे पिन्ना जामेकादेसे पिन्बारि आताबागा । जा आरे बिसाम बंसला नास ताबागा खाला किरिया चिला थेरेङबा हिन्दु संस्काररि पितृ सताब्दिला बास चिबा मुला । ह्राङ ठकुरि तासि जात आडिक्साइ जाला खातिर राना मगरस्यातेन तिम नाम लाबा रो । थेबास्या कृस्न कुमारिग्याम केबा म्हेन्दो प्लि जामेकादेलान ब्रेल्साङ लाजि छाया छुया ताजिन्जि । जामेकादे म्हाला तिमरि निजि ।
ह्राङला जा मुसामि ब्रेल्साङ लासि चाङछार बासि खेप्पातेन खुयुला माया लासि कान खु ताइसि बिरामि तामा क्यु ख्वाबा, ज्याना लासि मान लाबा थेरेङबा सेम थोसि आस लासि च्याङबा स्यादा बाबाचिम । पाक्कान पाङबा ह्राङबान ताजि तोक्से बिमा ङ्हाच्छा जा गि केजि थेबिमा लिच्छारिजा जामे सोम केजिम । जा हेम साह जामेकादे साधना, इस्वरि थेन सरस्वति बिसि मिन थान्बा हिन्ना । ङाला बंसला नास आतानि तारेम ङाइ म्हाइबा ह्राङबा पाङबा ह्राङनोन ताजि बिसि सुन्तले आउदिन ताङजिम । ङाला बिडो पुइबारि बामरि बाम थान्बारि ङाला जासे तारेम ह्रो लाबागा बिबान सुन्तले ढुक्क मुबा रो । जा आरेबाकादेदा अपुतालि बिसि उल्लि बिल्लि लासि ङोबा मुबा ङान्छे ओन्छाङरिन म्राङबा मुबा ।
नाम्सारि बेगसेन सुन्तलेला जा बिसि ङो सेबा मुबा कैलेदा । नाना आङाकादेसे कैलेदा आउदिन माया लाबा ङान्छे म्राङमुबा बिसाम कैलेसे नाना आङादा छामु आमाला जामे पाङसि खाइमान लेबा फेबा आलानि बेनादा च्योच्यो लाजि । छामु आमा कृस्नकुमारिसे स्यो ङ्यासे योप्तो लासि दिगु स्होसि जा जामे ह्राङला खेप्पा थेन छामुदा पिन्बा ङान्छे म्राङमुबा । दिमथेमे नि डिक्सि चिबा ल्होलो आचिनागि छ्याममा के लाबा नाम्साला म्हिकादे छक्क ताबा मुबा । नाम्सारि लोपखाङ आरेबा थेरेङ तासि घन्टा गिसे टे प्रासि थारेङ लैनचाउर सान्ति बिद्यारि डोबारि नितोबा मुबा । बाध्यता तासाइ मजबुरि तासाइ थारेङ याम्बुरि निसि डोतोमुबा । दान्तेला ह्राङ यातायातला सुविधा आरेबा मुबा बिसाम खान्दामान प्रासि नितोबा अवस्था मुबा । ग्यालामजा जाजाबा पाङनोन तोमा गोरेटो । कैलेला पु थेन ह्वारि ल्हानान मुबा ताइ बिसाम आपालान ज्योज्यो आले आरेबा थेताबासे खाल्दान पो लाआतोनि । नाम्सारि के लामा पालोन पालो लासि पु सुमा साङा सुमा ह्वारि थेन पुरि के लामा नाङ लाबा ज्याबा ठिम थान्बा मुबा थे ठिम दान्ते दोना लाबान मुला ।
तिनि थेन न्हाङगार ङाला स्यान्दो रेरिजा फलानोला स्यान्दो रेरिजा फलानोला बिसि पु थेन ह्वारि खोमा थेरिन ताम लासि बेनादान थेना लाबा मुबा । असार साउन मंसिररि नाम्साला म्हिकादे डिक्सि मगर, ठकुरि, ज्यार्दि, तामाङ, गुरुङ, भाराङ नाङ फाबारि निबा ङान्छे म्राङमुबा रमाइलोन तामुबा । टाङगाला लागिरि सुन, कुवा, मकाइ, मोठे, साङा, आलुकादे याम्बुरि बोर्सि चुङसि दिगु चाबा, मरमसला, खोन क्लुसि ह्राङ ह्राङलान आर्थिक अवस्था अन्सार लाबा म्राङमुबा । नानाकादे छार्जि छामे तोमा हिन्दे बेनालान ब्रेल्साङ लासि जिन्जि । तारेम हेम साह छार्जि ब्योन ताजि । पु ह्वारि थेन ल्हारि निसि स्याउला छे सिङ लातोबा बाध्यता मुबा । थेताबासे जाला ब्रेल्साङ लाम्याङसाम पु ह्वारि थेन ल्हाला केजा चाङछारसे लाला बिबान हेम साहदा आपा थेन आमासे सुङजिम । एसएलसि डोबान दुरसंचार संस्थानरि जागिर सोल्जिम । आपा थेन आमाला ताम नेन्सि नुवाकोट जोङला इन्द्रकुमारि साहतेन ०२९ सालरि ब्रेल्साङ लास्युजिम । आपा सुन्तलेलान आपा जेक्खेन ङालान ङा जेक्खेन बिबान सेमसेमरि ताम लास्युबा चिम । हेम साहतेन इन्द्रकुमारिला कुग्याम जागि जामे प्लि केजिम कल्पना, अरुना, परबिना, रबिना जाला मिनजा देबेन्द्र हिन्ना । नाम्सारि खालाइदा अन्याय अत्याचार ताजि बिसाम थेला लिब्रोरि काइ रेना लाबा मुबा । खरो रुपरि अन्याय ताबा म्हिदा न्याय पिन्दोला बिसि बाङ लाबा मुबा । अन्याय थेन अत्याचार लाबा म्हिदा कार्बाहि लादोला बिबा थेह्राङबा ल्हेङमो थान्बा मुबा ।
खालाइला दुङाल च्याबारि आखाम्बा थेरेङबादा ह्रो लासि हाउसाला पिन्बा मुबा । नाम्साला बाल बिकास विद्यालयरि दिङ सोम व्यवस्थापन समितिला चोहो तास्युजि । थेराङ लासि नोन कमनपा वडा नं. १६ रि जनजागृति माध्यमिक विद्यालयरि दिङ सोम दोना व्यवस्थापन समितिला चोहो दोसि समाजरि उदाहरनिय के लास्युजि ।
०३३ सालरि ठकुरि थेन तामाङला कोलासे एसएलसि पास लामा आउदिन ताङबा मुबा नाम्साबा । थेताबासे नाम्सा गिनोन छ्यामामा प्राबा ह्रो लासि तोरमार छ्योङसि प्राबा मुबा ङानिकादे । गिसेम गिदा माया लाबा सेमला ताम गिसे गिदा लाबा मुबा । ङानि खाइमाइ आछेनि आबाङनि सेम डिक्पासे । मङसिर पुर्नेकुनु भैरब लाथान जातररि, ज्यार्दिकादे, ठकुरिकादे, भाराङकादे, तामाङ बेनान डिक्सि म्हुनरि ब्रत चिसि माटि म्रासि रमाइलो लाबा मुबा । म्हुनरि बोन्बोकादे ङ्हा ह्राप्सि ब्रुक ब्रुक छ्योङसि स्याबा मन्तर खेसि स्यान्दो बोन्बोकादेदा थेबिमा ङा तिगा च्याङनाला मुला ओम बिबान प्रतिस्पर्धा ओन्बा मुबा ।
बोम्बोला रुपरि धनपति स्याङदान थेलान जामे च्याङबास्या वाति फाँटला चतुर लुच्छा बोन्बो नामे फ्याङबा ह्राङ लासि फ्याङबा द्धारेला जा सुसे लोला गुङरि सुङ ख्लाबा । ङाइ ह्राङबा थे थे बोम्बोसे तिगान आसेबागा लु खाउ ग्यान ख्लाङगे बिबान धनपति बोम्बोदा बोमो रेना लाबा ङानि जातार च्याबारि निबाकादेसे म्राङबा मुबा । लाबाजा तिगान लाबा आहिन जातार च्याबारि निबाकादेदा ओन्बा स्होबा मुबा । सुसे बोम्बोसे ङाइ चुनिकादे बोम्बोदा पिकतोङ लासि पिन्ना सारि गुर्ना लापिन्ना ङाला मन्त्र च्यागो नेन्गो बिसि ब्रुक ब्रुक लासि ङ्हा ह्राप्सि छ्योङसि छामे जामेकोला मुबा ख्लारि खाबा म्राङमुबा । ज्यार्दिकादे, ठकुरिकादे, भाराङकादे डिक्सि दामाइ पन्चेबाजा ह्राप्सि रमाइलो लाबा मुबा बिसाम राउसे ब्योन थेन छामेकादे पुन्टि ह्राप्सि दोहोरि ह्वाइ कोसि बेनादान ताङना लाबा मुबा । स्याना लाबा भैरब लाथानरि स्योरि पुजा लासि रागा थाबा, बोको थाबा, योमो थाबा, नागा ह्वाबा थासि बलि भोग लाबा मुबा ।
दिनिरिजा ह्राङ ह्राङला ङेवा ङेङगुरकादे ङ्योइसि भोज चाबा थेरेङबा ठिम दातेदोना दाङबान मुला । चि आइराक बाप थुङसि न्होइसि छेबा साइबा बाङबा खाइमा खाइमाजा समुह समुहरि छेबा ग्याङबा थोबो थिना लाबा पुलिस केस नोन ताबा ङान्छे म्राङबा मुबा । हेम साहसेजा ग्रेन भुमिका क्लाङसि नाम्साला ताम नाम्सारिन थान्सि डिक्ना लाबारि बाङ लाबा मुबा । खाल्से गल्ति लाजि थेदा नाम्साला म्हिकादे ह्राप ह्रुप लासि माफि ह्रिबारि न्योइबा मुबा तारेम खाइमान चि आइराक थुङसि चुराङबा के थालाउ पाङसि सम्झाब लाबा मुबा । हेम साहला तिमरि म्हे मुइ नाबा मुबा खाइमान दुहुनो टुट आतिमुबा । न्हे क्षेत्रपाटि मिठाइ पसलरि बोर्सि चुङबा मुबा । ङ्हाछेङ ठेकिरि दहिला मोहि सोङसि म्हार तेबा मुबा । ह्राङला थेमेदा ल्हेङबा हिन्साम नाम्साला म्हिकादेदान चुङबा मुबा । नाना आङाकादे छेसिङ लासि डोबारि निबा मुबा बिसाम हेम साहदा ह्राङलान खुयुसे ह्रो लासि उर्जा काप्बा सल्लाह सुझाब दोन्बा ङान्छे म्राङमुबा ।
ङाइ छुम्सि थान्बा आता ङाइ पाङनोन तोला देन्बा थेन तथ्यला ताम । ङाला आस्याङ थेबाला लेङला नाना हिन्ना हेम साहला आमा । तिरेला ताम हिन्ना ङानि नि दुरसंचार संस्थान ग्याम्से छुटि तासि ङ्यासे प्रासि गाडि ख्रेबारि रानिपोखरि ङामरि बस स्टप मुबा थेरि खासि बसरि ख्रेसि खाल्तिरि सुकागिन टाङगा आरेबा मुबा फसाद ताजि खाराङ लासि गाडि भाडा फासेदा पाङसि ङानि निसे जुक्ति तेजि एजा ङ्हाच्छा गाडिला म्राप ङामरि चिउ ङाजा गाडिला लिच्छाला म्राप ङामरि चिला एदा टाङगा ह्रिजि बिसाम लिच्छाला ह्रोसे पिन्ना बिउ ङादा टाङगा ह्रिसाम ङ्हाच्छाला ह्रोसे पिन्ना बिला बिबान बालाजु दोसि ङानि ङ्हिसे टाङगा आफाना फटाफट ब्राजि । च्यागो दारेम थेह्राङबा लाला आदे बेइज्जत ताखाम्ला तिनि हेन्दे ह्याङसे टाङगा मुसाम गाडि खैसेदा टाङगा आरेसाम प्रासि निला बिबान ह्याङसे बाङ लाजि ग्रान चाजि । ङाला खुयुसे झा केजि सोमरे लिच्छा थापाथलि अस्पताल ग्याम्से तिमरि बोर्जि ।
ङाइ पाङ नोन तोमा सुत्केरि ङाला खुयु चुइसे रे कुनु ल्हाङरि थान्जिम । सुत्केरि म्हिसे खाराङ लासि तोसे बिबान सुनला तोइ न्हासि बालाजु कलरि निजिम । ग्यालामरि हेम साहासे म्राङजिम ओन्छ्यान बिसि खाराङबा एला केन स्युमि सुत्केरि म्हिदा चुरोङबा ल्हिबा तोइ नाबारि पुइबा तोइ न्हाउ चुरिन न्हाउ सुङजिम । ग्यालामरिन तिम मुबाला कारनसे लासि ङाला खुयुदा निउ आङा एला नानादा न्याइसि बाउ ङा चुरिन प्रान्सि चिला बिजिम । साननानि साननानि बिबान ङाला खुयुसे नानादा न्योइसि बाजिम हेम साहसे सुङजिम लु एसेजा बालाजु कलरि बोर्सि सुन तोसि बापिनो आङादा तिमरि चिउ बिजिम । नानासे बालाजु ग्याम्से सुन तोसि बासि लु बोरो एला तिमरि सुङजिम । स्योरि डोङ रेसि हेम साह ङाला तिमरि दोखाजिम ।
आपा फलैचारि स्युबाजिम रो । ओ आपा पाराङ जाला आमा खाइ ? बिबान न्हाङरि योप्तो लाचिबा मुङजिम आपासे । ङाला खुयुदान ङ्योइसि आपाला ङामरि थान्सि आपा पाराङ ह्राङसे तिगा लास्युबा चुरोङबा सुत्केरिदा ल्हिबा तोइ नापुङबा चुजा ज्याबा आतानि बिसि ख्रिङजिम हेम साह । तिरेम गल्ति लास्युजि तारेम थेरोङबा गल्तिजा खाइमान थालास्युगो । ङाइ ह्राज्ञदा दबाबा पिन्बा आहिन सल्लाह थेन सुझाव पिन्बा सुङजिम । ङाइ पुइबा आहिन ङाला खुयुसे तिगा लाजि ङादा थाहा आरे पाङसि आपा कुटिसि स्युजिम । आइन्दा थेरेङबा गल्तिजा थालास्युगो ह्राङला जामे मुबानि थेतान सुन तोबारि पुइबा तासेदा बिबान हेम साह ख्रिङजिम चुरि सरासर अत्याचार ताजि बिसि । नाम्सारि खालाइसे अन्याय अत्याचार लाजि बिसाम थेला लिब्रोरि काइ थान्सि समाधान लाबा ङान्छे म्राङमुबा ।
नाम्सारि नमुनाला के लास्युबा हेम साह ह्राङलान तिम न्हाङरि स्युइमि थेन चाङरि ताम आडिक्पा आमाला ताम चाङसे आचाबा कुल्बा के आलाबा गिसेम गिदा बोमो लासि लि च्याबारि आमान्बाला कारनसे लासि ह्राङलान खुयुदा ख्लासि ह्राङला तिम मुना मुनान नसि ढोकारि निसि जातेन आमा स्युजिम । दिङ बिल दिङ ङ्हा ह्राङलान खुयुतेन ल्होलो स्युजिम गिसे गिला ताम आडिक्पाला कारनसे लासि । थेरेङ लाला आदे बिसि नाम्साला म्हिकादे निसि जातेन आमादा सम्झब लाजिम पक्कान हिन्ना बिबान ताम गोसि तिमरिन दोखाजिम ।
ङा रानिबन नाम्सारि निमा ग्यालामरि हेम साह तिमरि मुला कि आरे बिसि ङाइ ङ्योइमा चुरि आचिबाका नसि ढोकारि जातेन आमा चिबा मुला थेरेङबा उतर ङाइ याङबा मुबा । आपा सुन्तले बिमा छामु कृसाकुमारि आमा ङ्हाच्छान डोङबा थेलिच्छा आपा डोङसि आमान डोङजि । ङा थारेङ ताबासे था आयाङजि । लिच्५ा ङा हेम साहला तिमरि निमा था याङजि ।
आपा थेन आमा आडिक्पा आमाला ताम आपासे आङेन्बा जामेकादेदा तनाब ताजि अमेरिकारि चिबा जामेकादे डिक्सि तारेम आपा थेन आमादा ख्लागिरि थान्दोला पाङसि काठुइ लाजिम । आपा थेन आमादा भिसाला प्रक्रिया पुरा ताबारि दिङगि बाङ लाजिम । प्रक्रिया सफल ताजि दिङगि लिच्छा आपा थेन आमादा लासोमला लागि कोर्बारि बिबान ङ्योइजिम । हेम साह थेन इन्द्रकुमारि नाना अमेरिका दोजिम । ङा तिरे तिमरि निबा मुबा रानिबन नाम्सारि ङाइ हेम साहला जा चाङदा ङ्योइजि । आपा खाइ ? ह्राङदा था आरे आपा थेन आमा अमेरिका सेजि । अमेरिका ग्याम्से तोसिन ज्योनखाला सेमला ताम पाङला बिबान ङाइ प्रान्सि चिमुबा ।
दुरसंचार संस्थानरि ३८ दिङ जागिर सोल्सि अवकास याङबा हिन्ना । हेम साह हट्टाकटा मुबा म्हेन्दो गि निसे आट लाबारि आखाम्बा मुबा । ङा नाम्सारि निमा ग्यालामरि हेम साहला जादा रुप तामा आपा ज्योनखाजि दोसिन अमेरिकारि दोजिन्जि आकु बिबान मुबा ङादा । तिरेम रुप ताइ म्हान्जि नाम्सारि निमा ङाला ङ्होरि आब्रिबा चिम थेताबासे रुप आतानि ङाला म्हाङजे ताजि । ङा नाम्सारि निबा मुबा आले पाराङला तिमरि दिगु चाबाकेन मुबा थेरि म्हेन्दोगिक मास्टर आलेला तिमरि डेरा किन्सि चिबा । मास्टरसे हेम साह डोङजि रो बिजि । ङा छागा ग्याम्से ताइबा ह्राङ ताजि । ङाला होस हवार म्हाबा ह्राङ ताजि । तारेम ङा याकार्गि ताजि । ङाला सेम न्हाङरि ताम ख्लाङजि । ङाइ विस्वास लाआखाम्नि पत्यार लाआखाम्नि ।
लागि लिच्छा ङा हेम साहला तिमरि निसि नाना इन्द्रकुमारिदा ङ्योइजि । नाना तिगा ताजि ङादा म्हाङ ह्राङबा छोर्जि । नाना इन्द्रकुमारिसे मिग्याम मिख्लिला धारा पुइबान ताइबान होस हवास माबा ह्राङ लासि मिख्लि फ्याबान आले चुरोङ चुरोङ ताजि बिबान ह्वा ह्वा लासि ख्रास्युजि । ङाइ नानादा सान्त्वना पिन्बान तिरे केमा हेन्दे सितोबा प्रकृतिला नियम हिन्ना खालाइसे टाराप लाबारि आखाम थेताबासे खालाइ ङ्हाच्छा खालाइ लिच्छा सिबागा । खालाइसे बिरामि तासि स्याहार सुसार लाआतोनि म्हिजा आउदिन भाग्यमानि मुबाचिम नाना । नाम्सारि खालाइसे आज्याबा आबिनि बेनालान सेमरि चिबारि सफल ताजि ह्रोकादे ङेवाङेङगुरकादे मोक्कोनसे ओन्छ्यान बिसि डान्बा मुला । नाना हेम साहमि कोन्ज्योसोमला आउदिन ताङबा प्रिय पात्र ताजि थेताबासे चु जाम्बुलिङरि पापि थेन अपराधिला गुङरि आथान्बा हिन्ना ।
०७६ साल बैसाख ११ गते कुनु स्योरि रेसि बेनासे चिया थुङसि जामे जामेम्हाकादे कान चासि ह्राङलान के लाबारि गेतिमरि निजिम । तिमरिजा हेम साह नाना इन्द्रकुमारि थेन जामेला लाइनु कोला जेक्खेन मुबा रो । तिनिजा ङा कम नि चिया थुङला सुङजिम कादे थुङसाइ ङाइ ह्राङदा सोङसि पिन्ना नानासे सुङजिम । याखारगि बरन्डाला सोफारि स्युसि चिया थुङसि नाना इन्द्रकुमारिजा जामेला लाइनु कोला स्हिबारि तोर कोठारि सेजिम । तोसि मार खामामि राजा ह्राङदा तिगा ताजि बिसि ङ्योइमामि ताम आलानि रो ।
या चुङसि झ्योलुङ झ्योलोङ लासि योङबामि मिजे च्याचिबा । ङमलान ग्यारेजला म्याट बासि तिसि सोफा ग्याम्से मारथान्स्युजिम । ह्राङ याखारगि तिगा लासि तिगा आलासे बिसि इन्तु न चिन्तु तासि चिचिबा दुइरि जामेम्हा दोगाजिम रो १२ बजे । जामे म्हासे तुरुन्त फोन लासि डाक्टरकादेदा ङ्योइजिम । डाक्टर खासि च्यामामि म्हि आरे पाङसि माफ लास्हिगो बिजिम । स्योरि आपा आमातेन छ्याममा चिया थुङसि कान चासि के तिमरि निबा जामे थेन जामेम्हाकादे तिगा अचम्म ताजि । मु ताइजि लाबा लुङसुर खासि फ्याङबा ह्राङ ताजि रो । जामेकादे बेनान हो हवास मासि ख्राबा तिगा लासे तिगा आलासे सोचब लाबारि आखाम्नि रो ।
अमेरिकि राज्यला क्यालिफोर्निया राज्याला अस्पतालरि बोर्सि लास थान्जि रो । नानासेजा ङाला खेप्पाला लासजा नेपालरिन बोर्सि दाह संस्कार लाला बिसि अडिग लाजिम । लास नेपालरि बोर्बारि थेर्ला नियम कानुन अन्सार लागिन ताखाम्ला लासोम नोन ताखाम्ला थेला निस्चित टुङगो आरे बिजिम । जामे थेन जामेम्हाकादेसे सम्झव लासि नाना इन्द्रकुमारिदा म्होइजेन लासि चुरिन दाहसंस्कार लाइ सुङजिम । बेनासे थेरेङबा सुङबाहेन्दे म्हि ख्राङबा मेसिनरि बोर्सि ह्राङला धर्म अन्सार लातोबा केकादे लासि दाहसंस्कार लाजि रो । मेफ्राजा ताङरि थान्सि समुन्द्ररि बोर्सि ब्योङजि रो ।
नाना इन्द्रकुमारिसे ङादा तिगा सुङजि बिसाम आले सिमा तिगान आबोर्बा चिम लिंगरिन खाजि लिंगरिन नितोबा चिम । पाप थेन धर्म छ्यामामा बोर्बाचिम । थ्वामा कादे सम्पति थेन तिम ह्वारि पु मुला बेनाना ख्लासि नितोबा चिम बिबान मि ग्याम मिख्लि प्रुल प्रुल पुइबान सुक्क सुक्क लासि मिख्लि फ्याबान सेमदा कोङना लास्युजि । आले ए खाबान लाउ ङादा एसे थाम्लेगो चाङदान तिरेम बासि खाउ ङाइ कादे बिजि एदा तिरेम आले चाङदा च्याबारि सेम मुला । ङानोइ तिरेम पक्कान बाला बिसि विस्वास दोन्जि । कोन्ज्योसोमदा ङाइ डान्जि । जाम्बुलिङरि आस्याप्साइ तोर स्याप्पारि खाला । हेम साहला ल्हुइसे देवाच्यानला स्हिङखामरि दोगाइ बिसि ङाइ दुङाल प्रसाल्बा मुला ।
