नरेश आपाआमाला गिक्खे कोला, छ्योलोलो (लगातार) गोरङ्हा नानजुगु न्हामाहेन्से लिच्छारि न्हाबा । दिमथेमेरि थे न्हाबाकुनु आपाआमाला सेम ताङसि कुत्कुत तामुबा । थेला पालन पोषणरि आपाआमासे आउदिन ध्यान पिन्मुबा । जामेजुगुदा ह्राङ सरकारि लोप्खाङरि आताना बोर्डिङ लोप्खाङरि डोबाब्रिबा लापिन्मुबा । ल्हानान दिङदोना कोलाला आसा लासि न्हाबासे लामा मुसिम, थेला सुविधाला लागि आपाआमासे खाजिबाइ प्रकारला कसर लेङ्ना थान्बा आरेमुबा । थेन्ना लागि कोन्ज्योसोमला मुतेबा बिमा ग्रेन उपहार नोन कोला मुबा । थे आपाआमाला लाडप्याररि ल्हेचिबा मुबा । थेसे ह्रिबा मुतेबा स्हेजुगु छ्योना लाबारि आपाआमासे खाइमाइ कन्ज्युस्याँइ आलानि । थे दिमरि ह्राङला नानाजुगुतेन झगडा लाबा, जाजा स्हेजुगुरि बिबाद लाबा ह्राङ्बा ब्यबहार उन्मुबा । थेला आपाआमासे मुतेबा गल्तिजुगुदा सामान्य लिसे मि च्युमपिन्बा कारण थे पुलपुल्याप ताबा मुबा ।
आपाआमासे ह्राङ्ला कोलादा ज्याबा शिक्षादिक्षा पिन्बाला लागि ङामलान बोर्डिङ लोप्खाङरि भर्ना लापिन्मुबा । लोप्खाङरि भर्ना तामाहेन्सेन थेसे लोप्खाङरि नोन दिमरिह्राङ्बान असामान्य ब्यबहार उन्बारि चुजिन्मुबा । थेसेलामा ल्हानाह्राङ्बा ह्रोजुगु थेतेन सन्तुष्ट आरेमुबा । खाइमागि खालाइ थेतेन डिक्चि बिसाम थेए नोन थेलान ह्राङ्बा ह्रिक्पाला तामुबा । शिक्षक शिक्षिकाजुगु मुतेबा थेला ह्रिक्पा म्राङ्सि आजित ताजिन्मुबा । थेदा गोना लासि तिलाइ औचित्य आताबासे थेदा लोप्खाङग्याम तेबा निर्णय नोन शिक्षकजुगुसे आलाबा आहिन । तासाइ नरेसला आपाला फ्यास्हिङ्से लामा लोप्खाङरि थान्चिबा मुबा । ह्रोआलेजुगुला टिफिन ह्योलाबा, कलम कपी ओम खाइमागि न्होर सुताइ ह्यो लाबा थेला रेदाङ्सेला गे ताजिन्बा मुबा । कादेसेम थेला बदमासीला बारेरि पाङ्बा आँट लाबारि आखाम्मुबा, खाल्से पाङ्मुबा थेसे या चातोमुबा । थे रेदाङ्से डोबारि कमजोर तसिकेन निजि । थेदा डोबारि बिमा बदमासी ज्याना छोर्बारि चुजिन्मुबा । झाननो थे ह्राङ्बान बदमासी ह्रोजुगुला गुङरि ल्होलो बिग्याइ लाबारि म्याङ्मा थे ताङ्मुबा । खाइमागि लोप्खाङ ङामला रारो बगैंचारि निसि लटरम्म मिन्बा रारोजुगु ह्योलासि चाबा, दोङ्ला हाँगाजुगु क्युइसि पिन्बा, लोपखाङ ग्याम ह्यार्सि ङामथामाला स्योङरि क्याल्बा, राजमार्गरि कुल्बा यात्रुबाहक सवारी साधानरि च्योसि लोपखाङ बिमा फिला गाङ्दोना निबा ह्राङ्बा गेजुगु थेला ताङ्बाला नुर दोबारि चुजि । लोपखाङला परिक्षाजुगुरि थे कमजोर तासिकेन निजि । दिमरि आपा आमासे कुल्बा खाइमाइ आङ्यान्नि । थेला ह्रिक्पाग्याम हैरान ताबा छिमेकीजुगुसे कादे रेम थेसे लाबा बिग्याँइला बारेरि थेला आपा आमादा ल्हानान ग्रा पिन्जि । तासाइ नोन गिक्खे कोलासे लाबा ल्होलो ख्योल्बाजुगुदा आपा आमासे नोन गाप्बारिचा चुजि । खाम आखाम ५ कक्षा दोनाला डोबा लिच्छा थेसे लोप्खाङ निबारि ख्लाजि । अनुशासनला घेरो न्हाङरि थान्बारि बाङ लाबा शिक्षक शिक्षिकाला नियन्त्रणग्याम ह्राङ्बाङ्ला दोनिजि । थेसे ह्राङ्दा बन्धनग्याम स्योर्बा महसुस लाजि ।
डोबारि गुङरिन ख्लामाहेन्से थे दिग्गि आज्याबा ह्रिक्पा मुबा म्हिजुगुतेन ताबारि चुजि । ङामलान बजाररि निसि क्यारिमबोर्ड क्लाङ्बा, रङ थुङ्बा, तास क्लाङ्बा ह्राङ्बा गेरि ब्यस्त ताबारि चुजि । हिन्दी सिनेमाला छ्याम स्यान्दो अस्लिल सिनेमा सुताइ च्याबा गेरि ताङ्बारि चुजि । लासिकेन निमा आपा आमासे ह्राङ्ला कोला रेदाङ्से न्होङ्सिकेन निबा महसुस लाजि । सम्झाब लाजि । तासाइ थेनिकादेला अर्ति उपदेश गिक्खे न्हाब्याङ्से ङ्यान्सि स्यान्दो न्हाब्याङ्से फ्याङ्ना लापिन्मुबा थेसे ।
नरेशला दिङ ल्हेसिकेन निजि, उमेर ल्हेबाला छ्याम थेला संगत नोन थेह्राङ्बान न्होङ्सि ब्राबा समुहतेन ताबारि दोजि । थे समुहतेन डिक्सि थे राजधानि सहर याम्बुरि वाङ्जि । याम्बुला गल्लिजुगुरि कोर्सि ब्राबा थेनिकादेला रेगे (दैनिकी) ताबारि चुजि । रेदाङसे थेनिकादे खाजिबाइ न्हा खाजिबाइ समुहतेन झगडा लासि ब्राबा चुजि । चोदे जेक्खे आताना दारे थेला समुहसे सहरला गल्ली गल्लीजुगुरि सर्वसाधारणला छ्याम मुबा गहना, सिक्री थेन न्होर सुताइ ब्यान्बारि चुजि । गोल्छे चु समुहला नाइकेला भुमिका नरेशला यारि दोजि । थेला मिन सहरनाङ कुख्यात लुटेराला लिरि ङोसेबारि चुजि । थेला मिन थेबातेन सर्वसाधारणला सेमरि लोङ्बासे बास लामुबा । राजधानीला प्रहरीला आपराधिक अभिलेखरि थेला छ्याम समुहला मिनला फहेरिस्त क्रेबारि चुजि । थेला छ्याम थेला समुह ल्होलो आपराधिक घटनाजुगुरि बोकिन्बा अभियोगरि चुङ्बारि चुजि । तिलाइ दुइ जेल चिबा लिच्छा दोसि थे समुहसे सहरला ल्होलो ग्लारि ह्यो, डकैती, ब्यान्बा ह्राङ्बा गे लाबारि तिजि । टेलिभिजन, रेडियो, स्योस्योला छ्याम यान्पाङ स्हेग्यामजुगुरि थेनिकादेला मिन ल्हानान थेबा, च्याबा थेन डोबारि खाम्मुबा । खाजिबाइ ग्लारि आपराधिक घटना ताबातेन प्रहरीसे थेला समुहफिरि ओस्सोन अनुमान लाबा दुइ मुबा ।
थेला आपराधिक गेला तामसोर यान्पाङ स्हेग्यामजुगुसे ह्यालनाङ स्होबारि चुमाहेन्से चु तामसोर थेला आपा आमासे नोन थाहा याङ्जि । थेला आपा आमासे आउदिन दुङाल म्हान्जि । थेनिकादेसे ह्राङ्ला कोलादा सहररि निसि गोना लाबा, सुधार तिबा सेम लासि सहररि निजि । ह्राङ्ला कोलादा म्हाइबारि याम्बु सहर वाङ्बा आपा आमादा कोलाला चिबा ग्लाना ठेगाना सुताइ थाहा आरेमुबा । सम्पर्क लाबा खाजिबाइ स्हे आरेमाहेन्से थेनिकादे नाम्साला छिमिकी आले कोलाजुगुला डेरारि बास चिजि ।
शहररि म्हेनिङल चहल पहल ल्हेचिबा मुबा । बजाररि ग्लुबा चुङ्बा म्हिजुगुला भिडभाड ल्हेजिन्बा मुबा । ह्राङ्ना नाम्साला कोलातेन तिरेकुनु शहरला च्युपरिक्यार थोन्बाकेन लामा नरेशला आपाला मि तिक्खुरि म्हिजुगु पोप तासि याखारगि ब्योनदा तोचिबा दृष्यरि दोजि । थे गोल्छेसे थे भिडला ङामरि दोसि गोबारि म्हाइजि । बोमोसे म्योबा भिड थे ब्योनफिरि या काङ चपल लाचिबा मुबा । भिडरि खालाइदा नोन थेला ताम ङ्यान्बा फुर्सद आरेमुबा, थेनिकादे थेनआचिना तोचिबा मुबा । तिक्खुरि थे ग्लारि प्रहरी दोगाजि । प्रहरीसे भिडदा नियन्त्रण किन्जि । भिडग्याम थे ब्योनदा फेसि प्रहरीसे ह्राङ्ला नियन्त्रण किँिन्ज । भिडरि याखारगि म्रिङ्कोलाला छ्यामरि मुबा म्हार थेन नगद ब्यान्बा कार(ा ब्योनदा तोबा बिबा ग्रा खामाहेन्से खानाङए थे ह्राङ्लान कोलामि आहिन बिसि प्रहरीला ङामरि निसि नरेशला आपासे प्रहरीतेन ङ्योइजि ।
प्रहरीला नियन्त्रणरि मुबा नरेशसे ह्राङ्ला आपा आमादा थे ग्लारि म्राङ्माहेन्से थेदा म्हाङ हिन्ना कि ओन्छुप हिन्ना बिबा ताम निक्र्योल लाबारि गाह्रो ताजि । ह्राङ्ला कोलाला हालत म्राङ्माहेन्से थेदा मुसे नाङ्बाह्राङ छोर्जि । ह्राङ्ला ल्होलो दुख कष्ट लासि छार्ना लाबा कोलादा ह्राङ्लान ओन्छाङ दुनियासे तमासा च्याबान तोबा दृष्य खाल्दाका ज्याबा छोर्ला ओम ?
थेसे प्रहरीग्याम ह्राङ्ला कोलादा ख्लाबाला लागि ल्होलो फ्यास्हिङ लाजि, तासाइ नोन थेला छ्यामरि थे म्रिङकोलाला ब्यान्बा न्होर थेन म्हार सुताइ स्याप्माहेन्से प्रहरीसे थेदा ह्राङ्ला गेदिमरिक्यार बोर्सि निजि । थेनिकादे नोन प्रहरी गेदिमरिक्यार नोन निजि । प्रहरीसे नरेशदा न्होर थेन गहना ब्यान्बा कसुररि मुद्दा ल्हागाब लाबा ताम लामाहेन्से थेला आपा आमादा चिन्ता काप्जि । थेन्ना जामेजुगुला ब्रेल्साङ ताजिन्मुबा । दिमरि दिम ख्रुङ्बा म्हि सुताइ आरेमुबा । जादा म्हाइबारि सहर खाबा नोन हप्ता गि वाइजिन्मुबा । नाम्सारि म्हेनिङला सरसामान थुइतोबा मुबा । तासाइ ह्राङला कोलाला हालत म्राङ्सि थेन्ना सेमरि स्हुला मे हुर हुर लुङ्चिजि । सहररि नाम्साला कोलाला कोठारि थेनि तिलाइ रे चिजि । सहरला महंगीरि ल्हानान रे डोन्बो ल्हागतिबारि नोन ज्याबा आतामुला, दोसि थे कोला नोन म्हेनिङला लागि तिलाइ स्हे थुइबारि नाम्सा नितोबा मुबा । खेप्पा खुइ ग्रोइ लासि १० दिन लिच्छा नाम्सारि दोसि निजि । सेमला ल्होलो ताम क्लाङ्बान ह्राङ्ला भाग्यादा केबाकेन चिबा बिमा स्यान्दो विकल्प आरेमुबा ।
म्हिला दिमरि खिम्दारि दोजिन्बा जामेजुगुतेन दुख सुखला ताम लासि सेम गोना लाजि, थेन्से प्रिवा दाङ्जि । म्हेनिङ, तिहार निजि । एकादशीला रे तिक्खुरि क्याच्चा नाम्साला रत्नमान याम्बुग्याम याखारगि चिठि बासि थेन्ना दिमरि दोखाजि । थे चिठि नरेशला मुबा । नरेशदा प्रहरीसे मुद्दाला अनुसन्धन लिच्छा अदालतसे धरौटी ह्रिबा थेन धरौटी फाबारि आखाम्बा कारण जेल पुइबा थेन धरौटीला न्होर म्हाइपिन्बारि आपा आमादा फ्यास्हिङ लासि ब्रिबा स्यो बापिन्जि रत्नमानसे ।
सन्तान बैगुनी तासाइ नोन जा जामेफिरि आपा आमाला सेम बिबा कोन्ज्योसोमलान सेम ताबाचिम । नरेशला आपासे न्हाङ्गार दाङ्सेन ह्राङ्ला खेःबा गरगहना चुङ्सि तोकतिबा धरौटी च्योच्योला न्होर पोप्सि याम्बुरि निजि । याम्बुरि दोबातेन धरौटी थान्सि कोला तेजि । ओम गोना लासि ह्राङ्तेन छ्याम नोन बासि नाम्सारि दोगाजि । ल्हानान दिङ लिच्छा ह्राङ्ला कोला दिमरि दोगामा आमाला सेम ताङ्सि स्याजि । थेकुनु म्हुना गाइना दोना दिमथेमेरि ताम ताजि । आपा आमाला चेगाइ म्राङ्सि नरेश नोन आउदिन ताङ्जि । आपा आमासे नरेशदा दारे दिमरिन दुख सुख लासि चितोला, दारे ङानि खेप्पा खुयु दोजिन्जि बिसि गोना लाजि ।
नरेशसे ह्राङला आपा आमासे उन्बा चेगाइसे लामा दारे दिम ख्लासि आनिबा थेन खाजिबाइ नोन आज्याबा गेरि आवाङ्सेला का पिन्जि । नरेश आपा आमातेन चिबारि चुमाहेन्से आपा आमा नोन ढुक्क मुबा तासाइ नाम्साबाजुगु बिसाम लोङ्बारि चुबा मुबा । खानाङए चु से नाम्सारि वितण्डा गे वा लामु बिसि ताम लाबारि चुजि । पापपोप, क्युइवात्ति, गेताङ खान्दामान नरेशला चर्चा ताबारि चुजि । खालाइ खालाइसेमि थेदा नाम्सारि थान्ना आदे, चुसे नाम्साला माहौल न्होङ्ना लाला बिजि । ग्यामरि खालाइसे थेदा म्राङ्जि बिसाम ताम लाबा आँट आलामुबा । थे ह्राङए नोन नाम्साबातेन ताम लाबारि पेचिबा मुबा । ह्राङ्ला कुलतरि ल्हागतिबा कोला दाते दिमरिन चिसि सुध्राप ताबा म्हान्सि आपा आमा आउदिन ताङ्चिमुबा ।
नरेशदा ह्राङ्ला खेःबा रेजुगु झलझली डान्बा खाचिमुबा । थेदा सहरला वातावरणसे चुम्बकसेह्राङ छेङ्चिमुबा । दिमरि चिबा रेजुगु छेर्बारि चुजि । थे नाम्सारि निस्फिक्रि कोर्सि ब्राबा अवस्था आरेमुबा, थेदा आत्मग्लानी थेन हिनताबोध ताचिमुबा । लोप्खाङरि छ्यामनोन डोबा ह्रोजुगु तिलाइ छोङ्खेन्पा दोजि खालाइ सरकारी जागिरे । मुतेबासे ह्राङ्ह्राङ्ला गुजारा चलप लाचिबा मुबा । ह्रोजुगुला गुङ्रि थेदा पेबाखाबासे लामा नोन नाम्साबिमा थेदा सहरला चेप थेन चोकजुगुन ज्याबा छोर्बारि चुजि । सेम डिक्बा ह्रोजुगु थेसे सहरला चेपजुगुरिन स्याप्बारि खाम्सेला मुबा । चुह्राङ्बा माहौलरि थे ह्राङ्ला दिम थेन समाजदा डुङ्बा जेलतेन क्योइचिमुबा । हिन्ना नोन । चुह्राङ्बा दुइरि थेसे नाम्सा ख्लासि दोसि सहर वाङ्बा बिमा स्यान्दो तिलाइ विकल्प आम्राङ्नि ।
आपा आमासे थेला सेमला ताम गोबारि नोन खानाङ खाम्सेला हिन्ना ले । नरेश बनावटी ताम स्होबारि सिपालु मुबा । थेसे आपा आमादा दारे दिमरिन चिबा बरु तिलाइ उन्नत जातला रा न्हातोला ताला थेला लागि तोबा न्होर म्हाइतोला बिसि विश्वास ताना लाजि । आमासे नोन थेला लागि ह्राङ्तेन लेङ्बा तिलाइ म्हारला गहना चुङ्सि ह्रोलाबा सेम लाजि । योनान ह्राङ्से ब्रेल्साङरि मायुङग्याम याङ्बा म्हार चुङ्सि खाबा न्होर नरेशला यारि युपिन्जि । नरेशला ताङ्बासे सिमाना वाइजिन्मुबा, थेसे म्हार चुङ्बारि बजाररि निमाहेन्से दिमरि दोसि आखाबा निधो लाजिन्मुबा, थेमि जेक्खे सहररि निबा खर्च जोहो लाबा तयारीरि मुबा । थेसे ह्राङ्ला तिलाइ क्वानजुगुला छ्याम झोला थोसि म्हार चुङ्बा पालेरि बजाररिक्यार निजि । थेदा न्हा दिमला चेगाइ मुबा न्हा आपाआमाला । नाम्सारि थे चिबारिन आखम्बा मुबा, थेदामि सहरला गल्ली गल्ली थेन चोकजुगुसे मोहनी ल्हागाब लाजिन्मुबा । थेसे म्हार चुङ्सि याम्बुरिक्यार वाङ्जि । कुल्चिबा बसला गतितेन थे ह्राङ्दा ह्राङ्बाङ्पा ताबा ह्राङ छोर्चिमुबा । दिमरि खाजिबाइ ग्रा आपिन्ना थे सहररि वाङजिन्मुबा । चुर्से दिमरि ह्राङ्ला कोला दोसि आखामाहेन्से थेला आपा आपा चिन्तित ताजि । मुतेबा ङ्यासे ह्राङ्ला कोला दिमरि टुप्लुक्क दोगाला बिबा आसारि थेन्ना रे वाइबारि चुजि ।
नरेशसे सहररि खेःबा ह्रोजुगुला छ्याम याङ्सिन ख्लाजि । थेला समुहरि मुबा ह्रोजुगु नरेश आरेमा आङ्हाम्बा छोर्चिमुबा । थे समुहरि थे छ्योल्बातेन स्यान्दोजा उर्जा काप्जि । नरेश चु समुहला मुख्य मुल्मि मुबा । थेनिकादे नोबा सेमबाङला छ्याम दोसि ङ्हाच्छालान गे लाबारि चुजि । चुह्राङ लासि आज्याबा गेरि ल्हागतिचिबा थेन्दा कादेरेम प्रहरीसे चुङ्सि जेल पुइजि, गल्ली गल्लीरि कादे या चाजि थेला खाजिबाइ हिसाब किताब नोन आरे । थेन्से लाबा ह्यो थेन ब्यान्बा कलारि रेदाङ्से ज्याबा तासिकेन निमुबा । थेन्ना खारतिबा अनुभवसे थेन्दा या चाबा थेन प्रहरीसे चुङ्बा ग्याम सोबारि ल्हानान ह्रो याङ्बा मुबा । नरेशसे खाइमाइ आपाआमाला कादा आडान्नि । थे कुलत थेन सहरला मस्तिरि ताङ्चिजि ।
दिमरि आपाआमा थेला पिरसे लामा रेदाङ्से सिथिल तासिकेन निचिमुबा । तिरेकुनु दिम ङामरि दोङरि क्रेसि स्याउला ब्राबा दुइरि थेला आपा दोङग्याम्से ताइसि थोबोरि गम्भीर चोट ल्हागतिजि । नाम्साबाजुगुसे तिक्खुरि अस्पताल दोना लाजि । डाक्टरजुगुसे थेदा सोना लाबारि ल्होलो प्रयत्न लाजि तासाइ सफल ताबारि आखाम्नि । नरेशला ङेङ्गोरजुगुसे चु दुङालाला तामसोर नरेशदा थाहा पिन्बारि प्रयास लाजि तासाइ थेला पत्तो ल्हागाब आतामाहेन्से लिच्छाला संस्काररि जामेजुगुजेक्खे बोकिन्जि । जामेजुगुसेन ह्राङ्ला ठिम आन्सारला दायित्व छ्योना लाजि । दारे दिमला मुतेबा जिम्मेवारी खुयु आमाला बामरि हाल्काजि ।
सेमरि दया चेगाइ मुबा नाम्साबाजुगुसे खुयु आमादा तिलाइ ह्रो लामुबा । खालाइ खालाइसे बिसाम अलच्छिना खुयु बिसि ताम थामुबा । थेदा म्हुनला निन्द्रा थेन रेला ख्रेन्बा आरेमुबा । ह्राङ्दा चेगाइ लाबा ह्रेम्बो डोङ्बाहेन्से थेला सोबा सेम सिजिन्मुबा । जामेजुगुसे तिलाइ भरोसा पिन्साइ नोन थे क्योङ आरेमुबा । रेदाङ्से थे बेसहरा तासिकेन निबा छोर्जि । ल्हुइ थेन मानसिकला कारण थेला स्वास्थ्य रेदाङ्से न्होङ्सिकेन निजि । तिरेकुनु योरि झलमल्ल दिनि फेजिन्बा मुबा । ङ्हाच्छा ङ्हाच्छारि नाम्साला स्यान्दो म्हिजुगु निन्द्रारिन मुमा म्राप ठ्वाङ्सि च्यारच्युर लाबा खुयु आमाला म्राप ठ्वाङ्बा आरेमुबा । योरि गाइना दोना म्राप आठ्वाङ्माहेन्से म्हिकादे थेला ख्राङ्गारि पोप्बारि चुजि । म्राप ठोक्सि थेदा ङ्योइबा प्रयत्न लाजि । तासाइ न्हाङग्याम तिलाइ कासाल आखामाहेन्से नाम्साबाजुगु म्राप फोसि न्हाङ्ला अवस्था गोबा निक्र्यौलरि दोजि ।
म्रापला चुकुल फोसि तिलाइ म्हिजुगु न्हाङरि वाङ्माहेसे खुयु आमा सारि ब्लाङ गुर्चिबा म्राङ्जि । थेदा रेन्बा प्रयास लासाइ नोन थेसे चु जाम्बुलिङदा ख्लासि निजिन्बा कारण प्रयास विफल ताजि । तिक्खुरिन चु तामसोर थेला ङेङ्गोरजुगु थेन जामेजुगुदा दोना लाजि । सहररि मुबा थेला कोलादा म्हाइसि तामसोर दोना लासाइ नोन आमा डोङ्बा साङ्ग्युरदा थेसे तिलाइ पर्वाह आलानि । थेसे झन ह्राङ्दा ह्राङ्बाङ याङ्बाह्राङ छोर्जि । चु दुङालला दुइरि नोन थे ह्राङ्दा केबा पिन्बा आमाला लिच्छाला संस्काररि बोकिन्बारि आखानि । केबा पिन्बा आपा आमाफिरि थेला खाइमाइ सद्भाव थेन आदरभाव आचिनि ।
नाम्साबाजुगुला ह्रोरि जामेजुगुसेन लिच्छाला संस्कारला गे जिन्ना लाजि । समाजरि नरेशसे कुलंघार कोलाला उपमा याङ्जि । नाम्साबाजुगुसे थेफिरि ल्होलो थरिला ताम लाबारि चुजि । कादेसे थेदा सन्तानला मिनरि कुलंक बिजि बिसाम कादेसे चुह्राङ्बा सन्तान मुबा बिमा आरेबान ज्याबा बिजि । समाजरि थेदा आज्याबा पात्रला लिरि च्याबा दृष्टिकोण झन ल्हेजि । ब्रेल्साङ लाजिन्बा बुरिङजुगु ह्राङ्ह्राङ्ला दिमरि दोजि । थेलिच्छा नरेशला दिमला म्राप सातानला लागि डुङ्जि । दिमला स्याहार आतामाहेन्से छाना थेन सिकुवाजुगु ब्रेबारि चुजि, दिमला डेङजुगु गोल्छेसे बर्खाला नामसे बोबारि चुजि । सातान सफा ताबा ख्राङ्गारि पोलो, बनमारा थेन म्राजुगुसे प्लिङ्बारि चुजि । दिमसे रेम रेमला झरी ताबारि आखाम्माहेन्से गुर्सि भग्नावशेष जेक्खे लेङ्जि ।
चु तामसोर नाम्साबाजुगुसे रेम रेम पुइमा सुताइ नरेशसे खाइमाइ ह्राङ्ला दिमदा आडान्नि । रे सातान नास गिकला आताबा चिम । गोल्छेसे नरेशला दिङ थाल्सिकेन निबा मुबा, असन्तुलित चाबाथुङ्बा, ङ्ह्योइबा स्हे थुङ्बा थेन गैरकानुनी रेगे (दिनचर्या)से थेला स्वास्थ्यरि प्रतिकुल असर पारतिसिकेन निबा मुबा । थेदा ल्होलो किसिमला रोगजुगुसे चुङ्बारि चुबा मुबा । तिलाइ मान लाबा जमर्को लासाइनोन नियमित मान चाबाला बोरि ङ्ह्योइबा स्हे आख्लाना थुङ्बा कारणसे बिसला उन्नाइस आतानि । चुह्राङ्बा दुइरि खालाइसे नोन थेदा ह्रो आलानि । रेदाङसे थे थला परतिसिकेन निजि ।
थे तिसारि परतिबा नोन ला ङ्हि वाइगे लाजि । तिक्खुरि थेदा ह्राङ केबा नाम्साला ल्हानान डान्बा खाजि । आपा आमा, नाना आङाजुगु, ङ्वाङेङ्गोर, नाम्साबाला डान्बा थेला क्रास्यारि स्याचिजि । दिङछा दोना ह्राङ नाम्सा, नाम्साबाग्याम थारेङ ताबा, आपा आमाला लिच्छाला संस्काररि ह्राङसे बो आकिन्बा ह्राङ्बा कारणजुगुसे थेदा तिनि पश्चताप ताजिजि । जाजा मुमा थे नाबा दुइरि आपा आमासे म्हुना गुङ्दोना मि झिमिक्क आलाना चिन्तित तासि खाम्देदोना उपचारला प्रयास लाबा, टोल छिमेकला म्हिजुगुसे थेला स्थिति गोबा, पुइसि अस्पतालदोना दोना लाबा, टोल छिमेकरि खालाइदा अप्ठेरो ल्हागतिमा मुतेबा गिक्खे तासि ह्रो लाबा दृष्यजुगुसे थेदा चोन निना लाजि । ह्राङ्ला खुमदिरि मुबा नोटबुकला पाना ओर्बा ताङरि फोन नम्बर नोट लासि थान्बा पानारि थेला मि नाना ग्रेनला ह्रेम्बो बिले म्हागेनला मिन थेन नम्बररि निसि देकछ्याजि । दिङछा दोना सम्पर्क आलाबा थेला म्हागेनदा तुरुन्ता फोन लासि ह्राङ्ला हालतला बारे जानकारी पिन्जि । नाना म्हागेनसे चु तामसोर स्यान्दो ङ्वाङेङ्गोर थेन छरछिमेकरि नोन दोना लासि तत्काल नोन याम्बुरिक्यार निजि ।
खाइमा थेसे नाना म्हागेनदा म्राङ्जि थे दुइरि नरेशला मि बापचिमुबा । थेला ल्हुइ ल्हेत (गलब) ताजिन्मुबा । थे चिबा छारछिर मुबा । क्वान थेन तिसा थाङ खाचिबा मुबा । नाना म्हागेनदा म्राङ्माहेन्से थेसे ह्राङ्ला केवारि लाबा मुतेबा ख्योलो (गल्ती)ला प्रायश्चित लाचिबाह्राङ छोर्मुबा, थेदा सेम ब्लासि ह्राङ्ला नाना म्हागेनदा सेमला स्हु थान्गे म्हान्मुबा तासाइ थेदा दोहोरो ताम लाबारि स्वास्थ्यसे आपिन्नि । आलेला चुह्राङ्बा हालत म्राङ्सि नाना नोन क्राबारि चुजि । थेदा तुरुन्तान अस्पताल दोना लाजि ।
डाक्टरला ग्रोइ आन्सार स्वास्थ्य सम्बन्धी ल्होलो किसिमला परिक्षणजुगु लापुङ्जि । डाक्टरसे सेदा फोरि क्यान्सर ताजिन्बासे गाइजिन्जि बिसि पाङ्जि तासाइ नोन सास मुदे आस बिबाह्राङ खात्दामान लासि सोना लाबारि फ्यास्हिङ लाजि । दिनम्हुन नाना म्हागेन थेला स्याहार सुसाररि खटतिचिजि । छ्योआछ्यो लागि अस्पताल चिमा थेसे ह्राङ्ला केबाग्ला, आपाआमा, ङ्वाङेङ्गोर, छरछिमेक क्योङदान रेमरेम डान्सि चिजि । थेसे केवारि लाबा ख्योलला प्रायश्चितला लागि नाना म्हागेनदा तिलाइ बिबारि म्हाइचिमुबा । तासाइ थेदा जाम्बुलिङरि ल्हाना दुइ चिचिबारि गाह्रो ताचिबा मुबा ।
लिच्छारि डाक्टरजुगुला नोन तिलाइ आगेल्निे । नाना म्हागेनसे खर्च लाबा ग्रेन न्होर थेन थेन्ना स्याहार सुसारला खाचिबाइ औचित्य आतानि, थे चु जाम्बुलिङग्याम बिदा ताजि । आज्याबा संगतसे थुम्बा ल्हुइला प्रत्यक्षदर्शी साक्षीला लिरि मुबा नाना म्हागेनदा गाङसे नाङ्बा ह्राङ तासि भक्कोन थिबारि चुजि ।
म्हि डोङ्मा नाम्साबाजुगु समवेदित तातोबारि कुलंघार कोला डोङ्जि होइ बिसि कुलंघारग्याम समाजसे मुक्त याङ्बा महसुस लाजि ।
दाे:बा : यकिना अगाध